Την περασμένη Πέμπτη, η κυβέρνηση Παπανδρέου ψήφισε στη Βουλή –με συνοπτικές διαδικασίες– τη μετατροπή σε κακούργημα που επισύρει βαρύτατες ποινές (τουλάχιστον τρία χρόνια φυλάκισης και σε περίπτωση υποτροπής κάθειρξη) της μη συμμόρφωσης σε διαταγή επίταξης (πολιτική επιστράτευση), προκειμένου να αντιμετωπίσει την απεργία των ιδιοκτητών φορτηγών, που συνεχίζεται και μετά την ψήφιση του νόμου που τους πλήττει βαρύτατα. Για πρώτη φορά μετά τη μεταπολίτευση, κοινοβουλευτική κυβέρνηση νομοθετεί στα πρότυπα της χούντας.
Η ίδια κυβέρνηση, μες στο κατακαλόκαιρο (26 Αυγούστου), σε μια μόνο συνεδρίαση θερινού τμήματος της Βουλής, στην οποία όλοι βιάζονταν να τελειώσουν, ψήφισε τη δεύτερη κατά σειρά τροποποίηση του τρομονόμου του 2001 (η πρώτη τροποποίηση έγινε από την κυβέρνηση Καραμανλή το 2004), διευρύνοντας το πεδίο εφαρμογής του έτσι που να πιάνει ακόμα και τυχαία συλληφθέντες διαδηλωτές σε μια διαδήλωση που υπήρξε σύγκρουση με την αστυνομία.
Και οι δυο αυτές νομοθετικές πρωτοβουλίες συνδέονται στενά μεταξύ τους. Αποτελούν κινήσεις θωράκισης του κατασταλτικού οπλοστασίου του κράτους ενάντια στον «εσωτερικό εχθρό». Αποτελούν προετοιμασία μπροστά στις κοινωνικές εκρήξεις που ωριμάζουν, ως απάντηση στη βάρβαρη πολιτική που έχει επιβάλλει η κυβέρνηση, για λογαριασμό του κεφαλαίου και υπό τη στενή εποπτεία και υπαγόρευση της τρόικας ΔΝΤ-ΕΕ-ΕΚΤ. Επιβεβαιώνεται έτσι αυτό που έχει επισημάνει η ΔΡΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ. Ότι τα όρια ανάμεσα στη μαχητική δράση του κοινωνικού κινήματος και στη δράση των οργανώσεων που στην τακτική τους χρησιμοποιούν και τα μέσα της ένοπλης επαναστατικής βίας είναι ρευστά. Για το κεφάλαιο και το κράτος του όσοι αντιστέκονται στη σύγχρονη κοινωνική και εργασιακή βαρβαρότητα ανήκουν στο στρατόπεδο του «εσωτερικού εχθρού», που πρέπει να παταχθεί με το πιο άγρια μέσα, με κουρέλιασμα ακόμα και των πιο στοιχειωδών εγγυήσεων της αστικής δημοκρατίας, οι οποίες άλλωστε είχαν πάντοτε σχετικό χαρακτήρα.
Πρόσχημα για τη «βελτίωση» του τρομονόμου υπήρξε η κύρωση της σύμβασης του Παλέρμο του ΟΗΕ, που υπό το πρόσχημα της αντιμετώπισης του λεγόμενου οργανωμένου εγκλήματος, εισήγαγε την έννοια της «τρομοκρατίας» και την όρισε ως βασικό εχθρό του σύγχρονου κόσμου. Μια σύμβαση που, αν και πέρασαν 10 χρόνια (ψηφίστηκε το 2000), καμιά ελληνική κυβέρνηση δεν έπαιρνε την ευθύνη της κύρωσής της.
Όμως, η κυβέρνηση Παπανδρέου δεν αρκέστηκε μόνο στην κύρωση της σύμβασης του Παλέρμο. Κατά παράβαση της πάγιας κοινοβουλευτικής πρακτικής που θέλει τις διεθνείς συμβάσεις να κυρώνονται με ένα αυτοτελές νομοσχέδιο, με ένα ή δύο το πολύ άρθρα, εισήγαγε και ένα δεύτερο τμήμα, στο οποίο κάνει σοβαρές τροποποιήσεις στην ποινική νομοθεσία και ιδιαίτερα στη λεγόμενη «αντιτρομοκρατική». Έκανε πιο κατασταλτικό, πιο εφιαλτικό τον τρομονόμο, χωρίς να προηγηθεί καμιά δημόσια συζήτηση, χωρίς καν να προηγηθούν ακροάσεις φορέων, όπως θα γινόταν υπό κανονικές κοινοβουλευτικές συνθήκες. Το νέο τερατούργημα ψήφισαν ΠΑΣΟΚ και ΝΔ. Καταψήφισαν ΚΚΕ, ΣΥΡΙΖΑ, ΔΗΑΡΙ και ΛΑΟΣ (που συμφωνούσε στα πάντα, αλλά ήθελε πιο σκληρό πλαίσιο καταστολής για τους μετανάστες).
Οι τροποποιήσεις στον τρομονόμο είναι οι εξής:
1. Ενώ έως τώρα τιμωρούνταν «όποιος συγκροτεί ή εντάσσεται ως μέλος σε δομημένη και με διαρκή δράση ομάδα από τρία ή περισσότερα πρόσωπα (οργάνωση) και επιδιώκει τη διάπραξη περισσότερων κακουργημάτων», το «και» αντικαταστάθηκε με «που». Έτσι, εξαλείφεται το υποκειμενικό στοιχείο του δόλου και αντικαθίσταται με το αντικειμενικό συλλογικό στοιχείο. Είναι αδιάφορο αν ο κατηγορούμενος ήθελε να διαπράξει ή διέπραξε κακουργήματα. Αρκεί που το ήθελε η οργάνωση. Το ελληνικό σύστημα δικαίου δεν περιλάμβανε μέχρι τώρα τον αντικειμενικό δόλο. Πλέον, στο όνομα της «καταπολέμησης της τρομοκρατίας», εισάγεται και αυτός, κατ’ αντιγραφήν της ναζιστικής αρχής της συλλογικής ευθύνης.
2. Ως «τρομοκρατική» οργάνωση ορίζεται πλέον και αυτή που συγκροτείται για να διαπράξει πλημμελήματα (π.χ. παρακώλυση συγκοινωνιών, διακεκριμένη φθορά κ.ά.). Έτσι, οι συλληφθέντες μιας μαχητικής πορείας, στους οποίους κατά κανόνα αποδίδονται τέτοια αδικήματα, μπορούν κάλλιστα να δικαστούν ως «τρομοκράτες». Απλώς, τους επιφυλάσσεται μικρότερη ποινή σε σχέση με όσους διαπράττουν κακουργήματα. Το ίδιο ισχύει και για όποιον κατηγορηθεί ότι «διευθύνει» τέτοια ομάδα. Δικάζεται κι αυτός σαν «αρχηγός», αλλά με μειωμένη ποινή (ο «διευθύνων» ομάδα που συστάθηκε για να διαπράξει κακουργήματα τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον 10 ετών).
3. Ο κύκλος των μελών μιας οργάνωσης διευρύνεται και με τους… συμπαθούντες, οι οποίοι παρέχουν «κάθε είδος περιουσιακά στοιχεία, υλικά ή άυλα, κινητά ή ακίνητα ή κάθε είδους χρηματοοικονομικά μέσα». Η ποινή και γι’ αυτούς είναι κάθειρξη μέχρι 10 χρόνια. Μπορούμε να φανταστούμε πόσο διευρύνεται ο κύκλος και πόση αυθαιρεσία χωράει εν προκειμένω, αν αναλογιστούμε ότι «τρομοκρατικές» έχουν χαρακτηριστεί όλες οι εθνικοαπελευθερωτικές οργανώσεις (π.χ. οι οργανώσεις της Παλαιστινιακής Αντίστασης), υπέρ των οποίων αναπτύσσονται κινήσεις αλληλεγγύης. Συλλογή τροφίμων ή ρούχων για την Παλαιστίνη μπορεί να χαρακτηριστεί παροχή υλικής βοήθειας στην «τρομοκρατία»! Μάλιστα, ο νέος νόμος διευκρινίζει ρητά ότι αυτή η κατηγορία απευθύνεται «ανεξάρτητα από τη διάπραξη οποιουδήποτε εγκλήματος από τα αναγραφόμενα στην παρ. 1»!
4. Εισάγεται πλέον, δίπλα στη συμμετοχή σε «δομημένη οργάνωση», το αδίκημα της απειλής: «Όποιος απειλεί σοβαρά με την τέλεση του κατά την παρ. 1 εγκλήματος και έτσι προκαλεί τρόμο τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον δύο ετών». Τα όρια της αυθαιρεσίας εκτείνονται πλέον στο άπειρο, καθώς ευθέως διώκεται το φρόνημα.
5. «Ασορτί» με τις προηγούμενες τροποποιήσεις του τρομονόμου και για να κατοχυρωθεί καλύτερα η διεύρυνση του κύκλου των «υπόπτων», έρχεται η κατάργηση της διάταξης που έλεγε ότι «δεν συνιστά τρομοκρατική πράξη… η τέλεση ενός ή περισσότερων από τα εγκλήματα των προηγούμενων παραγράφων, αν εκδηλώνεται ως προσπάθεια εγκαθίδρυσης δημοκρατικού πολιτεύματος ή διαφύλαξης ή αποκατάστασης αυτού ή ως δράση υπέρ της ελευθερίας… ή αποσκοπεί στην άσκηση θεμελιώδους ατομικής, πολιτικής ή συνδικαλιστικής ελευθερίας ή άλλου δικαιώματος». Ουδείς μπορεί να επικαλεστεί ότι έστησε ένα οδόφραγμα ή προχώρησε σε κατάληψη ενός δημόσιου κτιρίου ή χρησιμοποίησε έναν κάδο σκουπιδιών για να προστατευθεί από την επέλαση των ΜΑΤ, ασκώντας τα συνδικαλιστικά του δικαιώματα. Η κατηγορία της «τρομοκρατίας» είναι δεδομένη για όσους και όσες συλληφθούν να αγωνίζονται με τα πιο συνήθη μέσα που χρησιμοποιεί το κοινωνικό κίνημα.
6. Τέλος, για τη διευκόλυνση της ρουφιανιάς και των στημένων κατηγορητηρίων, καταργήθηκε η υποχρέωση του δικαστηρίου να αποκαλύπτει το όνομα του «ανώνυμου» μάρτυρα, αν το ζητήσει κάποιος από τους διάδικους. Πλέον, το δικαστήριο θα αποφαίνεται, «αιτιολογημένα», αν θα αποκαλύψει το όνομα ή όχι. Και βέβαια, ξέρουμε πολύ καλά ποιες θα είναι οι αποφάσεις των διατεταγμένων δικαστηρίων, που ενεργούν δίκην έκτακτων στρατοδικείων.
Τέλος, πρέπει να επισημανθεί ότι η κύρωση της σύμβασης του Παλέρμο προδικάζει τη λήψη και άλλων κατασταλτικών μέτρων, όπως π.χ. η σκλήρυνση του καθεστώτος κράτησης των καταδικασθέντων για «τρομοκρατία». Για παράδειγμα, το άρθρο 11 παρ. 4 της σύμβασης προβλέπει διαφορετικό καθεστώς για την προσωρινή ή υφ’ όρον απόλυση καταδικασθέντων για τέτοια αδικήματα. Αναφέρει: «Κάθε κράτος μέρος διασφαλίζει ότι τα δικαστήριά του ή άλλες αρμόδιες αρχές λαμβάνουν υπόψη τη βαρύτητα των αδικημάτων που καλύπτονται από τη Σύμβαση αυτή, όταν εξετάζουν το ενδεχόμενο προσωρινής ή υφ’ όρον απόλυσης προσώπων, που έχουν καταδικαστεί για τέτοια αδικήματα». Οι πληροφορίες ότι το υπουργείο Δικαιοσύνης ετοιμάζει τροποποίηση του Σωφρονιστικού Κώδικα, με κατηγοριοποίηση των κρατούμενων και διαφορετική μεταχείριση των καταδικασμένων για «τρομοκρατία» στα ζητήματα των αδειών και της υφ’ όρον απόλυσης κάθε άλλο παρά αβάσιμες είναι.
Να καταργηθούν οι τρομονόμοι
Λευτεριά στους πολιτικούς κρατούμενους