Ο Δήμιος των κολασμένων (Brute Force) του Ζυλ Ντασέν
Φιλμ νουάρ, Αμερική, ασπρόμαυρo, 98’, 1947
με τους Burt Lancaster, Hume Cronyn, Tharles Bickford,Ann Blyth
Σκληρό νουάρ με φόντο την απάνθρωπη φυλακή από την οποία έξι άντρες
αποφασίζουν να δραπετεύσουν καταδυναστευόμενοι από έναν αδίστακτο και
σαδιστή αρχιφύλακα. Ο Ντασέν μας γνωρίζει τους ήρωες μέσα από φλας μπακ,
ενώ η απόπειρα απόδρασης αποτυγχάνει και η βίαιη εξέγερση που
αναπόφευκτα ξεσπά, καταλήγει σ' ένα λουτρό αίματος. Πρόκειται για μια
εξαιρετική αλληγορία για τη βία και τη δίψα της ελευθερίας, γυρισμένη με
ωμό ρεαλισμό και άγρια δύναμη, όπως είναι και ο πρωτότυπος τίτλος της.
Μια ταινία αλληγορία “ενός κόσμου εξουσίας” και “κραυγή για ελευθερία
και αξιοπρέπεια του ανθρώπου”. Είναι η ένατη και η πρώτη σημαντική
ταινία του Ντασέν και αυτή που τον έβαλε στο στόχαστρο του γερουσιαστή
Μακάρθι.
Όταν ο Ντασέν μπαίνει στη “μαύρη λίστα”, ο Ζανούκ της FOX τον καλεί και τον ρωτά: “είσαι κομμουνιστής;” Ο Ντασέν δεν απαντά, αλλά κατηγορηματικά δηλώνει ότι δε θα εμφανιστεί στη μακαρθική επιτροπή. “Εγώ δε σου ζητάω ονόματα. Αλλά γιατί δεν καταθέτεις, αφού ξέρουνε όλα τα ονόματα, πλέον;”, λέει ο Ζανούκ. Αντί άλλης απάντησης, ο Ντασέν θυμάται τα λόγια του ηρωικού απεργού Αγκαίητ στο “Περιμένοντας το Λέφτι” του Οντέτς: “Είμαστε τα θαλασσοπούλια της εργατικής τάξης! Εργάτες, το αίμα και το μεδούλι του κόσμου. Κι όταν πεθάνουμε, θα μάθουν πως παλέψαμε για έναν καλύτερο κόσμο. Ναι, ρε! Λιανίστε μας! Κόφτε μας κομματάκια. Εμείς θα πεθάνουμε για το σωστό. Θα γίνουμε λίπασμα για δέντρα με καρπούς”.
Όταν ο Ντασέν μπαίνει στη “μαύρη λίστα”, ο Ζανούκ της FOX τον καλεί και τον ρωτά: “είσαι κομμουνιστής;” Ο Ντασέν δεν απαντά, αλλά κατηγορηματικά δηλώνει ότι δε θα εμφανιστεί στη μακαρθική επιτροπή. “Εγώ δε σου ζητάω ονόματα. Αλλά γιατί δεν καταθέτεις, αφού ξέρουνε όλα τα ονόματα, πλέον;”, λέει ο Ζανούκ. Αντί άλλης απάντησης, ο Ντασέν θυμάται τα λόγια του ηρωικού απεργού Αγκαίητ στο “Περιμένοντας το Λέφτι” του Οντέτς: “Είμαστε τα θαλασσοπούλια της εργατικής τάξης! Εργάτες, το αίμα και το μεδούλι του κόσμου. Κι όταν πεθάνουμε, θα μάθουν πως παλέψαμε για έναν καλύτερο κόσμο. Ναι, ρε! Λιανίστε μας! Κόφτε μας κομματάκια. Εμείς θα πεθάνουμε για το σωστό. Θα γίνουμε λίπασμα για δέντρα με καρπούς”.
